Cep Telefonu Tehlikesi

Geçtiğimiz günlerde çocuklarımızla otururken sık sık yaşadığımız bir diyalog tekrar etti:

Çocuklar: Anne, baba bize ne zaman cep telefonu alacaksınız?
Biz: Biraz daha büyüyünce, hem bizce şu an cep telefonuna ihtiyacınız yok.
Çocuklar: Ama bir sürü arkadaşımızın cep telefonu var, aileleri almış, bizim niye yok?
Biz: Çünkü hem herkes için ama daha da çok çocuklar için zararlı etkileri var, hem de şu an cep telefonu sizin için gerekli değil.
Çocuklar: Peki siz alsanız, biz az kullansak, sadece yanımızda taşısak. Böylece hem zararlarından uzak oluruz hem de siz istediğinizde bizi arayabilirsiniz.
Biz: Ne yazık ki öyle değil çocuklar. Sadece yanınızda taşımakla bile uzun yıllar sonra ciddi hastalıklar ortaya çıkabilir. Yaşınız biraz daha büyüyünce bakarız.
Çocuklar: Öffff anne, öfffff baba, çok kötüsünüz.

Benzer konuşmalar pek çok ailede yaşanıyordur tahmin ederim ya da umarım yaşanıyordur. Çünkü başlıkta dediğim gibi hiç birimiz çocuklarımızın cebine kendi ellerimizle ve ne zaman patlayacağını bilmediğimiz bir bomba koymak istemeyiz.

Cep telefonu ve benzeri radyofrekans yoluyla manyetik dalga radyasyonu üreten cihazların güvenilirliği yıllardır tartışma konusu. Ancak pek çok veri bu cihazların ciddi zararları olduğunu ortaya koyuyor.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) bünyesinde toplanan Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC)’ın 2011’de 14 farklı ülkeden gelen 30 uzman ile aldığı karara göre cep telefonu ve benzeri manyetik alan radyasyonu üreten cihazlar güvenlik açısından “2B” sınıfında değerlendirilmişler yani “İNSANLAR İÇİN OLASI KANSER YAPICI ETKİLİ”

Bu kararı almalarına neden olan pek çok bilimsel veri mevcut. Sadece cep telefonları değil, kablosuz ev telefonları, Wi-Fi bağlantıları, bluetooth cihazlar, yüksek elektrik akımı oluşturan ev aletleri, baz istasyonları da risk içeren cihazlar arasında

Hepimiz risk altındayız ancak kanıtlar çocuklarımızın daha da büyük bir tehdit altında olduğunu gösteriyor. Çocuklar ve anne karnındaki bebekler hızlı çoğalan ve büyüyen hücrelere sahip olduklarından her türlü kanser yapıcı etkene daha duyarlı. Cep telefonu kaynaklı tehlikeye neden daha duyarlılar dersek:

1. Çocukların beyin dokuları manyetik alan radyasyonunu erişkinlere göre 2 kat daha çok emiyor. Kafatasındaki kemik iliğinde ise bu oran 10 kat fazla.
2. Bariyer etkisiyle koruyucu olabilecek kafatası kemikleri çocuklarda daha ince.
3. Beyin dokusunun erişkinlere göre daha küçük olması alınan manyetik alan radyasyonun daha yoğun zarar vermesine neden oluyor.

“Cep telefonu gerçekten zararlı olsa bir sürü insan kanser olurdu, ben çevremde bunu görmüyorum” diyenlerdenseniz buna iki cevabımız var. Birincisi az sonra vereceğim pek çok veri böyle bir artış olduğunu ortaya koyuyor, ikincisi ise kansere neden olan etken ile katı (solid) doku kanseri oluşumu arasında geçen sessiz dönem 30 yıla kadar uzayabiliyor. Bu açıdan olumsuz sonuçları ne yazık ki önümüzdeki 10-15 yıl içinde görmemiz muhtemel.

Ne yazık ki ekonomi çok zaman insan hayatından çok kazanca değer veriyor. Olası kanser yapıcı denen bu cihazların çocuklar için cazip hale getirildiği, çocuklara yönelik pazarlama stratejileri geliştirildiğini görüyoruz. Tehlikelerinden yeterince haberdar edilmediğimiz için de oyalanmaları için daha birkaç aylık bebeğin bile hemen önüne bu cihazları koymaktan, oyun oynasınlar diye hediye etmekten çekinmiyoruz. Hatta okullarımızda bile küçücük öğrencilerin sürekli wi-fi etkisi altında, ellerinde tabletlerle dolaşması eğitim sisteminin gelişmesi olarak değerlendiriliyor, tüm tehlikeler göz ardı edilerek.

Hindistan, Fransa, Belçika gibi ülkelerde kablosuz cihazların çocuklara yönelik zararlarına yönelik uyarıcı bilgilendirmeler ve bu tür cihaz reklamlarının çocuklara yönelik olmasını engelleyen kanunlar çıkarılıyor.

Tüm akıllı telefonlarda, diz üstü bilgisayarlarda ve tablet bilgisayarlarda cihazların insana tehlikeli olabilecek manyetik alan radyasyonundan kaçınmak için kendimizden ne kadar uzakta tutmamız gerektiğine dair yazılan, ancak pratikte uygulanması mümkün olmayan bilgilendirmeler mevcut. Örneğin akıllı telefonlar için 10-20 mm, Tablet ve dizüstü bilgisayarlar için 20 cm ve üzeri gibi. Peki cep telefonunu kaç kişi taşırken veya konuşurken kendinden 20 mm; dizüstü bilgisayarını kullanırken vücudundan 20 cm uzakta tutuyor?

Pek çok uzun süreli çalışmada cep telefonuyla konuştuğumuz kulak tarafında beyin tümörleri ve tükrük bezi tümörleri gelişme riskinin arttığı gösterilmiş. Bir başka yazıda 20’li yaşlarda meme kanseri tanısı konan 4 genç kadının risk faktörleri incelenmiş ve bunlardan ikisinin 15 yaşından beri cep telefonunu sütyen içinde taşıdıkları saptanmış, tesadüfe bakın ki meme kanserleri de telefonu koydukları taraftaki memede ortaya çıkmış.

Risk, bu cihazların toplam ve günlük kullanma süreleri ve vücudumuza olan yakınlığı ile artıyor.

Wi-fi bağlantılarının olası etkilerine yönelik de bilgiler mevcut. En çarpıcılarından biri bir Wi-fi bağlantılı bir dizüstü bilgisayara 4 saat kadar yakın mesafede tutulan sperm hücrelerinin hareketliliğinde azalma ve DNA yapılarında kırılmalar saptanmış.

Yapılan bazı yorumlarda cep telefonu ve benzeri cihazların zararlı etkileri olmadığına dair bilimsel veriler olduğu söyleniyor. Gerçekten de bazı büyük çalışmalar nihai karar olarak cep telefonunun zararlı olmadığı sonucuna varıyor. Ancak unutulmaması gereken nokta bu çalışmaların pek çoğunun cep telefonu şirketlerince finanse edildiği olmalı. Yıllarca sigaranın bırakın zararlı olduğunu beyan etmeyi, “doktorunuzun tavsiye ettiği sigara” şeklinde reklamları eski dergilerden veya google araması ile bulabilirsiniz. Cep telefonu zararlıdır ve kullanılmamalıdır diye sonuçlanan bir bilimsel veriyle dünya çapında kaç milyar, trilyon dolarlık bir piyasanın altüst olacağının takdirini sizlere bırakıyorum. Bahsi geçen çalışmaların verilerinin nasıl tahrif edildiğine dair bilgiler içeren bir linki de buradan paylaşıyorum.

http://articles.mercola.com/sites/articles/archive/2012/12/20/cell-phone-research-deception.aspx

Cep Telefonunun Zararlarından Nasıl Korunabiliriz?

Cep telefonu ve zararlı elektro manyetik alan yayan cihazlardan korunmak için neler yapmalıyız:

1. Bence birinci ve en önemli önlem mümkün olduğunca çocuklarımızın cep telefonu kullanmasını sınırlamak olmalı. Yukarıda bahsettiğim nedenlerden dolayı çocuklar cep telefonunun zararlı etkilerine bizden çok daha hassaslar.
2. Ne yazık ki zararlı elektromanyetik alan oluşturan tek cihaz cep telefonu değil. Evde kullanılan kablosuz DECT telefonlar, bebek telsizleri, Wi-fi bağlantı noktaları, bluetooth cihazlar da benzer riskleri taşıyor. Hatta yatak odamızda kullandığımız elektrikli çalar saatler, elektrikli battaniyeler bile bu açıdan riskli. Teknolojinin bu kadar öne çıktığı bir dünyada tüm risklerde kaçınmak mümkün olmasa da azami önlemleri almak yaşayacağımız riskleri azaltabilir. Neler yapabiliriz:
   1. Çok gerekli olmadığı durumlarda cep telefonu kullanmak yerine, eski tarz kablolu telefonlar kullanılabilir. 
   2. Keza bilgisayarlarımız için mümkünse Wi-fi bağlantı yerine kablolu modem kullanmak veya kullanmadığımız zamanlarda Wi-fi bağlantısını kesmek kısmi de olsa bir çözüm olabilir. Özellikle de uyku saatlerinde wi-fi modemler mutlaka kapatılmalı
   3. Cep telefonunuzu kullanmadığınız saatlerde kapatmak da önemli bir diğer önlem. Çünkü konuşmadığınız anlarda bile cep telefonlarımız bağlantı sinyali kontrolü yaptığından zararlı etkileri devam ediyor. 
   4. Cep telefonlarımızı kapatmamız herhangi bir nedenle mümkün değilse uyurken açık cep telefonlarımızı başucumuzda tutmamalıyız. Odamızdan uzakta, koridorda tutmak bir çözüm olabilir.
3. Hem doğurganlık üzerine hem de anne karnındaki bebeklere olası etkilerinden dolayı anne adayları veya hamile kadınların özellikle cep telefonlarından kaçınmasında fayda var.
4. Cep telefonlarının taşırken cebimizde veya kemere takılan kılıflar gibi yöntemlerle vücudumuza yakın taşımamalıyız. Bu tür cihazların zararlı etkileri cihaza olan mesafemiz azaldıkça artıyor.
5. Cep telefonu kullanımında telefonu kulağımıza dayayarak konuşmak yerine kablolu kulaklıklarla konuşmayı tercih etmeliyiz. Bluetooth kulaklıkların da benzer bir elektromanyetik alan oluşturduğunu düşünürsek, bu tür kulaklıkların da güvenli olduğunu söylemek pek mümkün değil.
6. Cep telefonunuzun iyi çekmediği yerlerden konuşmaya çalışmak, telefonun zararlı etkilerini artıran bir faktör. Acil durumlar dışında sinyalin zayıf olduğu yerlerde cep telefonu kullanmaktan kaçınılmalı.
7. Ne yazık ki hiçbir telefon diğerinden belirgin olarak daha güvenli değil. Belirlenen SAR değerleri, telefonun verdiği biyolojik zararı ölçmede yeterince güvenilir bir veri sunmuyor. Hele ki güvenli SAR değerlerinin tanımlanmasında cihazın vücuttan tutulması önerilen uzaklık, pratikte uygulanabilir değil.
8. Çok acil durumlar dışında çocuklar, özellikle küçük olanlar cep telefonu ve benzer cihazları bir oyuncak olarak kullanmamalılar. “Uçuş modu” olarak adlandırılan telefon ve Wi-fi bağlantısı kapalı durumlarda bile cihazın pilinden yayılan manyetik alanın zararlı olabileceği gösterilmiş.

Tüm bu öneriler dışında ilgili kaynakları araştırırken rastladığım, ancak yeterince somut veri bulamadığım için biraz daha temkinli önereceğim önlemleri ve bilgileri paylaşmak isterim.

Birincisi vücutta biriken veya var olan ağır metallerin elektromanyetik alanların zararlı etkilerini artırabileceğine dair verilere rastladım. Bu tür ağır metal birikimlerinin anten görevi yaparak kişinin vücudunda bu dalgaların daha yoğun etkiye neden olduğu bildirilmiş. Ağır metal yükü olarak da üzerinde en çok durulan etkenler amalgam diş dolguları ve metal diş protezleri (titanyum dahil). Amalgam diş dolgularının içerdiği civa ve diğer metal yükleri nedeniyle de riskleri olduğu kabul ediliyor ve pek çok bilimsel veriyle gösterilmiş. Amalgam dolgunuz varsa (genelde siyah veya metal görünümlü) bu konuda güncel bilgileri takip eden bir diş hekiminin fikrini almanızı tavsiye ederim.

Diğer bir konu da bazı yarı değerli taşların ve Himalaya Kaya Tuzu lambalarının elektromanyetik alanların zararlı etkilerini azalttığına dair yaklaşımlar. Bu konuda araştırmalarımda net bir bilimsel veriye ulaşmam mümkün olmadı. Ancak vücudun kendine faydalı ve zararlı olan etkenleri ayırt ettiğini gösteren “Kinesyolojik Testler”de bu taşların olumlu etkiler gösterdiğini günlük uygulamalarımızdan biliyoruz. Bu nedenle kişisel olarak evimizde televizyon ve bilgisayara yakın ve çocuklarımızın odalarında birer tane Himalaya kaya tuzu lambam var. Faydası olduğunu düşünüyorum ama yoksa da zararı olmadığı gibi dekoratif anlamda görüntüsü güzel .